Columns
dinsdag 2 april 2024
Geniet, maar niet met mate!
Van onzinnige naar zinnige zorg – stop met de ‘jaarcontrole’
Onze zorgpremie wordt elk jaar duurder. Zogenaamd door vergrijzing en duurdere behandelingen, maar in de praktijk ook omdat we op steeds jongere leeftijd chronisch ziek worden. Maar er is nog een reden: onzinnige zorg. Talloze patiënten lopen na een ‘event’ (bijvoorbeeld na een hartinfarct of hartritmestoornis, of na een operatie aan een knie of schouder) nog jarenlang bij ‘hun’ medisch specialist. Voor controle. Maar controle van wat?
Veel patiënten hebben het idee dat ze hele zinnige zorg krijgen als de cardioloog bijvoorbeeld elk jaar een ‘hartfilmpje’ (elektrocardiogram, ECG) of fietstest laat verrichten. Er zijn zelfs patiënten die op mijn vraag: ‘hoe gaat het’ antwoorden met de wedervraag: ‘dat kunt u toch zien, u heeft mijn hartfilmpje of fietstest net bekeken.’ Dit antwoord illustreert in hoeverre zorg niet alleen vaak onzinnig is, maar ook hoe makkelijk het is om ‘misbruik’ van de onwetendheid van een patiënt te maken. Veel patiënten denken blijkbaar dat een hartfilm of een fietstest ons als een glazen bol informatie over de toekomst verschaft. Maar niets is minder waar.
Een ECG zegt wellicht iets over het verleden, maar is verder niet meer dan 10 seconden observatie van het hartritme en de elektrische activiteit rondom het hart, en dat zegt helaas maar zelden iets over wat de toekomst zal brengen. Een fietstest of ergometrie levert zelfs zo vaak een vals negatieve of vals positieve uitslag op dat veel cardiologen überhaupt zijn opgehouden met het aanvragen van dit onderzoek. Kortom, zonder gerichte vraagstelling zegt een ECG eigenlijk niets en leidt een fietstest veel te vaak tot onterechte geruststelling of een vals alarm en dus is een ‘jaarlijkse keuring’ een van de meest onzinnige onderdelen van de zorg, die niet voor niets ook in geen enkele richtlijn wordt aangeraden.
Maar ja, het is wel lekker makkelijk geld verdienen, en het verkoopt ook zo makkelijk, die jaarlijkse APK. En, niet onbelangrijk: het probleem ligt vaak bij de patiënt, die is pas tevreden als ‘de specialist’ zegt dat het goed is. Dus dan is het makkelijker om de patiënt maar jaarlijks te ‘pleasen’ (met een weinig zeggend onderzoek) dan de discussie aan te gaan om de patiënt terug te verwijzen naar de huisarts. Maar zinnig? Nee, wie een hartinfarct wil voorkómen doet er beter aan om zich terug te laten verwijzen naar de huisarts: dat is de plek waar preventie van ziekte belangrijker is (lees: meer geld oplevert) dan behandeling ervan.
Remko Kuipers
Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.
Geef een reactie
Reacties (8)
Meer nieuws
Columns
dinsdag 2 april 2024
Geniet, maar niet met mate!
Helemaal mee eens. Het is m.i. beter om je leefstijl te veranderen en gezond te leven. Ga meer bewegen, leer gezond eten, pak stressfactoren aan en zorg voor een goede nachtrust en zingeving. Hiermee voorkom je dat je in een afhankelijke positie terechtkomt.
zeker zorgoverconsumptie behoort een punt van aandacht te zijn.
De nazorg laten verrichten door de huisarts lijkt een adequaat instrument om dit te reduceren. Edoch de huisarts is al overbelast. Extra huisartsen opleiden zal zeker optioneel zijn maar inhoeverre dit deze overconsumptie zal doen laten afnemen blijft de vraag. In Duitsland verricht de huisarts Allgemeimediziner deze nazorg…. dmv een ecg fietstest echo hart bloedonderzoek etc.. Derhakve een zeer kostbare 1e lijnszorg.
Inmiddels worden deze onderzoeken ook in toenemende huisartsenpraktijken aangeboden…. Vraag en aanbod. Misschien zal de marktwerking in onze zorgsysteem die integraal al zo faalt heringericht moeten worden.
Niet alle zorg is zinnig, dat lijkt me een open deur, maar zo nu en dan een controle kan wel degelijk nuttige informatie opleveren. laat ik mezelf maar als voorbeeld nemen. In november 2008 kreeg ik na zware inspanning een merkwaardig, beklemmend gevoel in de hartstreek. Ik besloot mij tot de huisarts te wenden, die onmiddellijk tot actie overging na mijn relaas te hebben aangehoord. Eén van de dingen die mij te wachten stond was de fietsproef. De uitslag daarvan was helder: aan het eind van de rit een zuurstoftekort. Advies van de cardioloog: katheterisatie. De eerste was nogal knullig uitgevoerd, 2 by-passes nodig, maar de tweede, de avond vóór de operatie wees uit dat ik er 4 nodig had. Ook de halsslagaders zaten aardig dicht, ruim 70%, dus de linker werd meteen tijdens de operatie schoongemaakt. Daarna aanvankelijk twee controles per jaar d.m.v. een duplexonderzoek, hetgeen in de loop der tijd werd teruggebracht tot één controle per twee jaar. Ook deze controles waren en zijn heel nuttig, want ze wezen uit dat de halsslagaders nog steeds brandschoon zijn, terwijl ik vanaf april 2012 ben gestopt met statines op eigen gezag omdat ik toen het nodige daarover te weten was gekomen. De laatste meting van mijn Ldl niveau was 4,9…..!
Dus als we het hebben over onnodige, c.q. nutteloze zorg zou ik willen zeggen: gewoon doorgaan met sommige controles, maar vooral stoppen met voorschrijven van vergif, zoals statines, want dat scheelt heel wat in de kosten. Ik heb al eerder gewezen op de talloze onderzoeken die dat hele cholesterolverhaal van tafel vegen. Google maar even op: statins, the greatest medical fraud of all time, dan verschijnen er ook nog talloze andere onderzoeken die gehakt maken van cholesterol als voornaamste oorzaak van hart-en vaatziekten en statines als heilzaam medicijn.
Gaarne commentaar van dr. Kuipers
Ik begrijp dat er mogelijkheden gezocht worden om te bezuinigen op de uit de hand lopende zorgkosten. En een moment opname zoals een hartfilmpje zal overbodig kunnen zijn. Maar 1 maal paar jaar een echo van mijn aderen zie ik toch als preventief om te voorkomen dat andere aderen in een mindere conditie komen. En er moet vergeten worden dat hartpatiënten altijd met angst rondlopen en het een geruststelling is als er toch regelmatig een bezoek bij cardioloog(specialist tov huisarts) plaatsvind.
Ik mis de professie van Remko Kuipers. Wat is kortom zijn basis van waaruit deze uitspraak doet.
God, wat ben ik blij dat mijn cardioloog mij tenminste elk jaar nog wil zien en controleren. Mijn ervaring is dat mijn cardiologen -en ik ben al 36 jaar hartpatiënt- nog maar al te vaak afwijkingen hebben geconstateerd. Een viertal stents zijn door de controles geplaatst moeten worden. Afgezien van de lichamelijke spelen ook een rol de psychische aspecten. Dat zijn geen schijngeruststellingen, maar echte. De heer Remko Kuipers schrijft hier onzin.
Bovendien verplaatst hij de zorg naar de huisarts. Je mag blij zijn dat je een huisarts treft die nog ruimte heeft in zijn praktijk. Was ik alleen aangewezen geweest op de huisarts, dan had ik allang onder de groene zoden gelegen.
Remko Kuipers, bezint eer gij begint met schrijven en vooral niet generaliseren.
Henk Steenbekkers
Beste Remco
Met belangstelling uw artikel gelezen.
Ook ik krijg een jaarlijkse controle bij de cardioloog en pacemakertechnicus.
Na een hartaanval in 2012 (geen vernauwingen geconstateerd en in 2016 een volledig AVblok (dus ook een pacemaker gekregen en in 2019 een broken hearth syndroom in combi met een galblaasontsteking ben ik jaarlijks in het ziekenhuis.
Altijd gerommel met DBC’s. Valt altijd nadelig voor mij uit.
Mijn vraag aan u is: Met dat wat ik heb, is het dan voor mij ook niet nodig zo’n jaarlijkse controle?
Het telefonische consult met de cardioloog stelt niks voor maar dat moet plaatsvinden omdat er anders geen vergoeding komt voor de pacemakertechnicus. De cardioloog heeft hierin een eindverantwoording.
Dat telefoontje kost mij ongelooflijk veel eigen risicogeld.
Ik hoor graag van U,
Met vriendelijke groet,
Martha Verkerk
Is dit ook niet nodig met Icd.