Ableren bij ritmestoornis heel vaak niet nodig

Twee belangrijke risicofactoren voor hartritmestoornissen zijn hoge bloeddruk en overgewicht. Dat zegt cardioloog Remko Kuipers. “Inmiddels is meer dan de helft van de West-Europeanen te dik, in de VS is dat nog meer”, weet hij. “Overgewicht is goed nieuws voor iedereen met een baan in de zorg (lees: iedereen die geld verdient aan zieke mensen), maar maakt de zorg tegelijk onbetaalbaar. Laat staan dat mensen met overgewicht er zelf beter van worden.”

Ablatie

Cardiologen laten in veel gevallen patiënten met overgewicht en een hartritmestoornis te snel ableren. En dat terwijl dat vaak nog helemaal niet nodig is. Ableren is het wegbranden van de oorzaken van de hartritmestoornis. Op zich is dat vaak effectief. Maar dat geldt met name voor gezonde mensen. Hoe groter iemands overgewicht, hoe groter de kans dat het niet lukt. Meer overgewicht vergroot niet alleen de kans op een hartritmestoornis, maar verkleint ook de kans op succes bij ablatie. “Dan zou je in feite iemand moeten zeggen: val eerst eens tien procent af en kom dan terug!”, zegt Kuipers.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Zwanger en hartritmestoornissen: wij vertellen je er meer over!

Hartritmestoornissen zijn normaal gesproken al vervelend, laat staan tijdens een zwangerschap. Vooral als het een serieuzere vorm betreft. Deze hartritmestoornissen ontstaan vaak in de laatste drie maanden van de zwangerschap. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld hartfalen. Maar waarom is er een grotere kans op hartritmestoornissen voor zwangere vrouwen, zijn er bepaalde uitlokkingsfactoren en wat is anders dan bij niet-zwangeren? HPNLmagazine duikt erin!

Tijdens een zwangerschap gebeurt er veel in het vrouwelijk lichaam en vinden er nog grotere veranderingen plaats. In een paar maanden tijd vormt een minuscule, bevruchte eicel zich tot een baby. En dat vraagt nogal wat van het lichaam. Met name van het hart. Zo treden er veranderingen op in de bloedstolling. En daalt de vaatweerstand in de slagaders van het lichaam. Maar ook neemt het bloedvolume tijdens de zwangerschap met 50% toe. Kort door de bocht houdt het in dat het hart negen maanden lang anderhalf keer zo hard moet werken. Hierdoor is de hartslag hoger en het hart iets vergroot.

(meer…)

Allemaal anders

Positieve discriminatie is anno 2022 niet meer weg te denken uit de spreekkamer. Dat vrouwen met hartritmestoornissen anders gediagnosticeerd en behandeld moeten worden dan mannen, is algemeen doordrongen in de medische wereld. Maar weten we eigenlijk ook waar die man-vrouwverschillen precies vandaan komen? We gingen in gesprek met cardioloog en specialist hartritmestoornissen Natasja de Groot.

Het is niet zozeer het orgaan zelf dat onderling verschilt. Een hart heeft geen mannelijke of vrouwelijke kenmerken. Het zit hem meer in de oorzaken, klachten en de effecten van behandelingen. Daarin verschilt een mannenhart daadwerkelijk van een vrouwenhart. Tot ongeveer de eeuwwisseling dolf het vrouwenhart nog vaak het onderspit. Er was bij cardiologen nog maar weinig kennis over vrouwspecifieke risicofactoren en veel vrouwen met ‘vage’ klachten werden met de diagnose ‘stress’ naar huis gestuurd, terwijl ze eigenlijk te kampen hadden met hartproblemen. De valkuil: de klachtenchecklist bleek te veel op mannen toegepitst.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Natuurlijk ritme / In het oude ritme

Zo veel hartritmestoornissen, zo veel medicijnen, behandelingen en operatiemogelijkheden. Ieder type ritmestoornis vergt weer een andere aanpak. We zetten de belangrijkste voor u op een rij.

Of een hartritmestoornis behandeld moet worden, hangt af van drie belangrijke W’s: Waar, Waarom en Welke klachten. Dat wil zeggen: de beslissing is afhankelijk van de plek waar de ritmestoornis ontstaat, wat daarvan de oorzaak is en hoe ernstig de gevolgen zijn. Die drie factoren kunnen enorm uiteenlopen en iedere patiënt is anders. In veel gevallen is medicatie of een ingreep nodig om het hartritme weer ‘in de pas’ te laten lopen, maar het gebeurt ook vaak genoeg dat een hartritmestoornis zo onschuldig is dat behandeling niet nodig is. Dit is het geval wanneer hartkloppingen slechts zo nu en dan plaatsvinden, en als het hartritme daarbij niet bijzonder afwijkt van het normale. Als ritmestoornissen frequenter beginnen op te treden en als er sprake is van hevige symptomen, is behandeling bijna altijd nodig. Voorbeelden van symptomen waarbij altijd actie is vereist, zijn duizeligheid, flauwvallen en pijn op de borst. Voor sommige patiënten is het voldoende om medicijnen in te nemen, bij anderen is een (aanvullende) ingreep nodig.

(meer…)

Ruis op de lijn

Of je nu jong of oud bent, onderliggend lijden hebt of verder kerngezond bent, je vaak intensief inspant of juist de rust bewaart: iedereen kan hartritmestoornissen krijgen. Oorzaken lopen sterk uiteen en bij de ene ritmestoornis is die duidelijker te herleiden dan bij de andere.

De cijfers zijn veelzeggend. Van alle Nederlanders met boezemfibrilleren is ruim de helft 75 jaar of ouder. En kijken we breder, naar de groep mensen met hartfalen, dan zien we dat twee derde van hen 75 jaar of ouder is. Ouderdom is een van de meest voorkomende oorzaken van hartproblemen, en zo ook van hartritmestoornissen. Het is een beetje een inkopper, maar net zoals dat de spieren, gewrichten en botten slijten naarmate u ouder wordt, doet het hart dat ook. Het prikkelgeleidingssysteem, dat elektrische prikkels vanaf de sinusknoop naar het hart geleidt, veroudert mee. Daardoor kunnen problemen ontstaan in de geleiding van die prikkels: het worden er te veel of juist te weinig, ze worden ergens opgehouden of nemen juist een onaangename omweg, of ze worden zo onregelmatig dat het hart de ene keer op hol slaat en de andere keer een slag overslaat. Hoewel ouderdom dus onlosmakelijk verbonden is met hartritmestoornissen, is het gelukkig geen gegeven dat patiënten daar niet nog véél ouder mee kunnen worden. Veel hartritmestoornissen zijn op iedere leeftijd goed te behandelen.

(meer…)

Van AV-blok tot Sick Sinus Syndroom

Hart·rit·me·stoor·nis: ‘onregelmatigheid in de hartslag’. De definitie uit de dikke Van Dale dekt de lading, maar in werkelijkheid zijn hartritmestoornissen er in veel verschillende soorten. In dit artikel een bloemlezing.

Hartritmestoornissen: ze zijn er in verschillende gradaties. De ene komt meer voor, de andere is minder ernstig en weer een andere heeft een heel specifieke oorzaak. Het hart kan te snel kloppen, maar ook te langzaam, of er zit een onregelmatigheid in de hartslag. Wat alle ritmestoornissen in elk geval gemeen hebben: ze worden als onprettig ervaren en kunnen leiden tot vervelende klachten of zelfs levensbedreigende situaties. Vooropgesteld: de ladder van hartritmestoornissen kent zo veel treden dat deze variëren van ‘onschuldig’ tot ‘levensgevaarlijk’. Het kan dus zijn dat een huisarts een patiënt met hartkloppingen gerust kan stellen: het hoort erbij, zeker in situaties van spanning, stress of opwinding. Maar in veel gevallen is er wel degelijk meer aan de hand, zeker wanneer de ritmestoornissen regelmatig optreden in rustsituaties.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Een slecht voorgevoel

Liza Dekker-De Mots (42) had van kinds af aan het gevoel dat er iets mis was met haar hart. Bezoekjes aan de huisarts leverden niks op, maar drie jaar geleden kwam er per toeval duidelijkheid. Liza’s voorgevoel bleek te kloppen.

“Ik zei als kind altijd dat ik ‘hartpijn’ had,” opent Liza het gesprek, “maar hoe het precies voelde vind ik lastig te verwoorden. Ik voelde mijn hart zitten, misschien is dat de beste omschrijving.” Na haar twintigste ging Liza een aantal keer met hartkloppingen naar de huisarts. Die stuurde haar weer naar huis, zonder iets verontrustends te vinden. “Dat onderbuikgevoel is altijd gebleven, maar ik wilde niet aandringen op verder onderzoek. Dan voelde ik me een zeur.”

Overdonderd

Tijdens Liza’s derde zwangerschap kreeg ze in 2011 voor de tweede keer het HELLP-syndroom, dat onder andere door een verhoogde afbraak van rode bloedcellen levensbedreigend kan zijn voor moeder en kind. Na 35 weken zwangerschap belandde ze in het ziekenhuis en een week later werd de baby gehaald. “Dat was een heftige periode. Gelukkig ging met onze zoon alles goed, maar ik ben nog steeds niet helemaal hersteld.” Liza heeft veel hoofdpijn en haar energielevel is nooit meer hetzelfde geworden. In de hoop wat tips van lotgenoten te krijgen, werd ze lid van een forum. Daar zag ze in 2019 een oproep voorbijkomen. “Het ziekenhuis in Maastricht zocht voor een onderzoek mensen die het HELLP-syndroom hadden gehad. Ik was direct geïnteresseerd. Naast dat ik lotgenoten hiermee kon helpen, zou ik ook een uitgebreid hartonderzoek krijgen. Zo kon ik er eindelijk achter komen of dat slechte voorgevoel over mijn hart terecht was.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Koolrabi salade

Zin in een heerlijke koolrabi salade? Maak dan eens dit heerlijke recept van Donna!

Hartpatiënten Nederland besteedt veel aandacht aan gezonde leefstijl. Medewerkster Donna geeft leefstijladvies aan donateurs. In deze kookvideo deelt zij het recept voor een heerlijke koolrabi salade.

Deze salade is niet alleen makkelijk en snel te maken, maar ook nog eens heerlijk. Benieuwd naar het recept? Klik hier en wij sturen het u toe!

Kom van die bank af!

Dik 60 jaar geleden veroverde Peter Koelewijn de harten van de Nederlanders met zijn megahit ‘Kom van dat dak af’. Het wordt tijd voor een nieuwe variant van deze oude rock&roll-hit: Kom van die bank af!

Hoe ouder we worden, des te meer neigen we ertoe op de bank te blijven zitten. En dat is niet goed voor je hart. Voor meer dingen niet, trouwens. Alle reden dus voor de oproep: kom van die bank af. Zeker als je nog redelijk goed ter been bent. Geen zin? Dan maak je maar zin, kopt het blad Linda in een bericht hierover.

Hart- en vaatziekten

Actieve ouderen lopen namelijk veel minder risico op hart- en vaatziekten. Dat wisten we al, maar blijkt nog maar weer eens uit nieuw onderzoek door de Johns Hopkins universiteit. Onderzoekers van die universiteit volgden maar liefst acht jaar lang zo’n 6000 ouderen met een gemiddelde leeftijd van 75 jaar. Er werd gekeken naar de kracht die deze mensen nog in de benen hadden, de snelheid van lopen en de balans. Op die manier werden de fysieke prestaties van de ouderen gemeten. Vervolgens werd deze omvangrijke groep verdeeld in drie subgroepen op basis van hoe ze uit de test kwamen: laag, gemiddeld of hoog.

Bankbewoners lopen risico’s

In die acht jaar gebeurt natuurlijk het nodige met mensen. Van de groep kregen 386 ouderen een hartaanval, 251 van hen kregen een beroerte en in 529 gevallen was er sprake van hartfalen. U raadt het al: de mensen die minder actief waren en vooral op de bank zaten – je zou ze bijna bankbewoners noemen -, scoorden slecht. Van hen liep bijna de helft (47%) meer kans op hart- en vaatziekten, aldus de onderzoekers.

Maak dagelijks een wandeling!

Op de bank zitten is één ding, maar je moet ook genoeg bewegen om fit en gezond te blijven, bleek opnieuw uit dit onderzoek. Tip: maak bijvoorbeeld dagelijks een mooie wandeling, dat helpt al.

Onbezorgd knuffelen en voetballen

Mika Fluit (8) en Natascha Odekerken (43) werden onlangs verrast met goed nieuws. Zij deden mee aan de winactie in een eerdere editie van dit magazine en zijn de gelukkigen die een Vital Beat-protectieshirt hebben gewonnen. Reden genoeg voor een interview: waarom deden ze mee en hoe bevalt het shirt?

Veel dragers van pacemakers, ICD’s en S-ICD’s worstelen ermee: hoe ga je om met een medisch device in je lijf? Wat kun je allemaal wél en bij welke activiteiten is het verstandig om wat voorzichtiger te doen? Bij Vital Beat wordt ingesprongen op die behoefte aan antwoorden, zekerheid en geruststelling. Het bedrijf richt zich volledig op de ontwikkeling van beschermshirts voor mensen met een pacemaker, ICD of S-ICD. Deze shirts hebben een op maat gemaakt ‘shield’, oftewel een beschermpad dat in het shirt wordt geschoven op de plek waar het medisch device bij de drager zit. Het shield is gemaakt van het schokabsorberende materiaal D3O. Dit materiaal wordt ook gebruikt bij de ontwikkeling van motorpakken, beschermingsmateriaal voor stuntmannen en helmen voor militairen. Het shield in de protectieshirts van Vital Beat beschermt tegen druk, van bijvoorbeeld een autogordel, en tegen harde klappen tijdens bijvoorbeeld het beoefenen van sport.

Ziekte van Kawasaki

De 8-jarige Mika Fluit is een van de gelukkigen die onlangs een op maat gemaakt beschermshirt van Vital Beat in ontvangst mocht nemen. Mika heeft sinds zijn derde een pacemaker, maar om nou te zeggen dat je daar iets van merkt? Nee, Mika is een jongetje als ieder ander dat vrolijk de wereld verkent en het liefst een lekker potje voetbalt en buitenspeelt. Met de juiste bescherming kan dat gelukkig. Toen Mika (8) geboren werd, was er niets aan de hand. Hij was een gezonde baby en de echo’s voorafgaand aan de zwangerschap toonden niets dat ook maar enige aanleiding kon geven tot zorgen. Toch bleek het drie maanden later mis. Mika kreeg hoge koorts en had plotseling rode uitslag over zijn hele lijf. “In het ziekenhuis konden veel ziekten zoals de mazelen uitgesloten worden”, vertelt zijn moeder Annemieke Fluit. “Uiteindelijk kwamen de artsen daardoor uit bij de ziekte van Kawasaki. Dat is een zeldzame ziekte die voornamelijk voorkomt bij jonge kinderen, en die ontstekingen van de bloedvaten veroorzaakt. Bij Mika waren de slagaderen rondom het hart ontstoken.”

AV-blok

Mika kon het ziekenhuis na een tijdje verlaten, maar hield wel een tweedegraads AV-blok over aan de ontstekingen in zijn lijf. Een AV-blok veroorzaakt een storing in de elektrische functie rondom het hart, waardoor het hartritme wordt vertraagd. Omdat Mika destijds nog geen jaar oud was, mocht hij hiermee een jaar wegblijven uit het ziekenhuis. Het hart van een baby hoeft zich nog niet zodanig in te spannen, dat hartritmestoornissen voor serieuze problemen konden zorgen. Fluit: “Maar toen we na dat jaar terugkwamen, bleek het AV-blok verergerd. We kregen te horen dat een pacemaker in de toekomst onvermijdelijk zou zijn.”

Voetballen

Sinds zijn derde heeft Mika een pacemaker in de buikholte, onder het borstbeen. Hoewel het voor zo’n jong kind een heftige ingreep is, stond zijn moeder te kijken van zijn veerkrachtigheid. “Na 3 dagen sprong hij alweer van zijn bed af, terwijl ik dacht: ‘Doe nou voorzichtig!’. Het zegt veel over hoe snel kinderen weer hun ding willen doen, en hoe flexibel ze zijn.” Inmiddels leeft Mika zijn leven zoals ieder ander, vervolgt Fluit: “Het is een heerlijk joch. Hij zit op voetballen en speelt lekker buiten. Als hij sport of speelt, heeft hij altijd bescherming nodig. Met name de draden van de pacemaker, die op het borstbeen liggen, zijn kwetsbaar. Met de juiste bescherming mag hij weliswaar niet kickboksen, maar met voetbal kan hij gewoon keepen of tegen een ander aan botsen zonder dat er dan iets aan de hand is. Tot op heden gebruikten we een beschermvestje dat in gebruik niet heel praktisch was. Daarom was mijn moeder direct enthousiast toen ze de Vital Beat-winactie in HPNLmagazine voorbij zag komen. ‘Laten we het gewoon proberen voor onze kleinzoon’, dacht ze. En ze won! Via Zoom hebben we samen met Vital Beat de juiste maten doorgenomen en een week later kregen we het shirt al binnen. Inmiddels heeft hij zijn eerste voetbalwedstrijd van 2022 gespeeld met het beschermshirt, en nog met 6-3 gewonnen ook!”

Geen pijn

Natascha Odekerken-de Vrede is net zo blij met haar gewonnen protectieshirt, maar dan om een heel andere reden. “Ik kan weer knuffelen met de kinderen zonder dat dat pijn doet! Op de een of andere manier gaan ze altijd links liggen, net alsof ze aanvoelen dat daar mijn hart zit. Omdat mijn ICD daar zit, was dat altijd pijnlijk. Het Vital Beat-shirt is daarom echt een openbaring voor me. Ik voel me nu echt beschermd tijdens het knuffelen en het voelt veel prettiger aan. De druk wordt gelijkmatiger verdeeld en ik heb veel minder last.”

Geluk

Odekerken kreeg een zwaar hartinfarct toen ze nog maar 18 jaar oud was, veroorzaakt door een bloedstollingsziekte waarvan ze toen nog geen weet had. Haar hart functioneerde daarna nog maar voor minder dan vijftig procent. School en werk zat er voor haar niet meer in. “Maar door mijn leven zo ‘normaal’ mogelijk te leiden, leefde ik zo goed als ik kon met mijn beperkingen. Het was zwaar en ik heb veel last gehad van bijwerkingen en beperkingen, maar ik ben een doorzetter.” Odekerken heeft sinds zo’n vier jaar een ICD omdat haar hartritmestoornissen in de loop der jaren verergerden. Haar hartfunctie ligt inmiddels op 34%. “Op het moment dat ik te horen kreeg dat ik een ICD moest hebben, vond ik dat heel heftig. Ik werd toch even met mijn neus op de feiten gedrukt: het was een bevestiging van achteruitgang. Gelukkig is hij nog steeds niet afgegaan, maar prettig is anders.” Door haar verminderde hartfunctie heeft Odekerken nooit kinderen kunnen krijgen, maar zij en haar partner zijn wel pleegouders van twee prachtige kinderen van 12 en 8. “Daar haal ik heel veel geluk uit. Knuffelen met hen is dus ook het fijnste wat er is, maar het was lastig dat ik mijn ICD daarbij altijd voelde. Ik had nog nooit van protectieshirts gehoord, dus toen ik hierover in het magazine las was ik blij verrast! Mijn ICD is best groot: hij heeft de grootte van een hand en hij steekt uit, dus ik heb er eigenlijk altijd last van. Daarom is dit shirt zo’n uitkomst. Het verbaast me dat ik hier nog nooit iets over gezien of gehoord heb. Ik vind dat dit beschermmiddel meer bekendheid zou moeten krijgen en zal mijn ervaringen ook zeker delen met mijn omgeving.”

Donateurs van HPNL ontvangen 15% korting bij aankoop van een protectieshirt van Vital Beat. Donateur? Neem dan contact met ons op voor de kortingscode.

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: Mika Fluit & Natascha Odekerken

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.